2η ευκαιρία-Εξυγίανση-Πτώχευση

Ο μηχανισμός έχει στόχο την έγκαιρη προειδοποίηση του οφειλέτη για την πιθανότητα να καταστεί αφερέγγυος και την ενημέρωσή του σχετικά με τα μέτρα αναδιάρθρωσης και απαλλαγής του από το χρέος.  

Απευθύνεται και στα φυσικά και στα νομικά πρόσωπα, έχει τρία επίπεδα αφερεγγυότητας, υψηλό, μέτριο και χαμηλό και παρέχεται και υλοποιείται με αίτηση του ενδιαφερόμενου μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Η αίτηση παρέχει ουσιαστικά άδεια από τον ενδιαφερόμενο προς την εποπτεύουσα αρχή για την αναζήτηση, την πρόσβαση, τη συλλογή, την επεξεργασία και τη διασταύρωση δεδομένων που τον αφορούν.

Στην περίπτωση αυτή το ενδιαφερόμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει καταταχθεί σε επίπεδο κινδύνου μέτριο ή υψηλό, μπορεί να απευθυνθεί σε έναν εξειδικευμένο φορέα για να λάβει ενημέρωση και συμβουλές για τις αναγκαίες ενέργειες.

Ναι μπορούν. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, θα μπορεί συμφωνήσει με τους πιστωτές τη ρύθμιση των  χρεών του είτε μέσω του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών ή μέσω της εξυγίανσης, μόνο όμως στην περίπτωση που το χρέος του κρίνεται βιώσιμο.

Θα μπορεί να γίνει έως και σε 240 δόσεις.

Προβλέπει τη ρύθμιση των οφειλών προς τις τράπεζες, το Δημόσιο και Φορείς
Κοινωνικής Ασφάλισης έπειτα από αίτηση του οφειλέτη ή έπειτα από δική τους πρωτοβουλία.

Όχι, δεν υποχρεούνται να υποβάλουν προτάσεις σε όλες τις περιπτώσεις που τους απευθύνεται αίτηση. Υπάρχει ωστόσο δέσμευση εφόσον η πλειοψηφία των τραπεζών αποδέχεται την αίτηση και συναινεί στη διατύπωση συγκεκριμένης πρότασης ρύθμισης οφειλών.

Αφορά σε α) τα πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων και εκείνα που τελούν υπό ειδική εκκαθάριση, β) τις εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, γ) τις εταιρείες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων, δ) τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις και ε) τα νομικά πρόσωπα που αποκτούν απαιτήσεις προς τιτλοποίηση.

Ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές.

Όχι, το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης συμμετέχουν αυτοδικαίως στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης.

Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα με κάποιες ειδικές εξαιρέσεις. Η υποβολή δεν επιτρέπεται όταν το 90% των οφειλών είναι προς έναν πιστωτή, όταν η συνολική οφειλή δεν υπερβαίνει στις 10.000€, όταν υπάρχει ήδη διαδικασία εξυγίανσης ή αίτηση για πτώχευση, λύση ή εκκαθάριση της εταιρίας και μια σειρά αδικημάτων.

Ναι, εάν επικαλεστεί και αποδείξει γεγονότα από τα οποία να προκύπτει η επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης σε ποσοστό είκοσι τουλάχιστον τοις εκατό (20%).

Ναι, προκαλώντας τον οφειλέτη να υποβάλλει αίτηση και θέτοντας προθεσμία για την υποβολή της αίτησης έως 45 ημερολογιακές ημέρες από την πρόσκληση.

Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο περάτωση της διαδικασίας, αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη, καθώς και η ποινική δίωξη για κάποια αδικήματα, αλλά μόνο για τις οφειλές, των οποίων ζητείται η ρύθμιση.

Η αναστολή δεν περιλαμβάνει πλειστηριασμούς που έχουν προγραμματισθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, ούτε οποιαδήποτε προπαρασκευαστική ενέργεια για τη διενέργεια του πλειστηριασμού (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης).

Ναι, με αίτηση του οφειλέτη και υπό προϋποθέσεις, παρέχεται επιδότηση για την αποπληρωμή των δανείων που εξασφαλίζονται με την κύρια κατοικία τους, για πέντε (5) έτη από την ημερομηνία της αίτησης εφόσον έχουν ρυθμίσει ή δεν έχουν καθυστερήσει για χρονικό διάστημα άνω των ενενήντα (90) ημερών τις οφειλές τους προς χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.

Μπορεί, εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από τη λήψη πρότασης από τους πιστωτές. Το αίτημα θα πρέπει να γίνει δεκτό από την πλειοψηφία των χρηματοδοτικών φορέων. Αν γίνει δεκτό, τότε ορίζεται οποιοσδήποτε διαπιστευμένος διαμεσολαβητής (στις περιπτώσεις μικρών επιχειρήσεων) και διαπιστευμένος διαμεσολαβητής με ειδική εκπαίδευση σε χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση (για όλες τις άλλες περιπτώσεις). Αν η διαμεσολάβηση δεν οδηγήσει σε συμφωνία εντός 30 ημερών από την υποβολή του αιτήματος, λήγει χωρίς δυνατότητα χωρίς δυνατότητα παράτασης ή ανανέωσης.

Αποσκοπεί στη διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση της επιχείρησης με την επικύρωση συμφωνίας μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, υπό την προϋπόθεση ότι πληρείται η αρχή της μη χειροτέρευσης της θέσης των πιστωτών, δηλαδή δε θα βρεθούν σε χειρότερη θέση από τη θέση στην οποία θα βρισκόταν σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη.

Κάθε πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα και βρίσκεται σε παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των ληξιπρόθεσμων χρηματικών του  υποχρεώσεων ή ακόμη και σε περίπτωση πιθανής μελλοντικής αφερεγγυότητας.

Πιστωτές που εκπροσωπούν αφενός περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό (50%) των απαιτήσεων που έχουν ειδικό προνόμιο και αφετέρου περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό (50%) των λοιπών απαιτήσεων, σε κάθε περίπτωση όσων θίγονται από τη συμφωνία εξυγίανσης.

Υπό προϋποθέσεις, το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, δημόσιες επιχειρήσεις και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, συναινούν στη σύναψη συμφωνίας εξυγίανσης υπογράφοντας τη συμφωνία με τους ίδιους όρους και ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια με τα οποία θα συναινούσε υπό τις αυτές συνθήκες ιδιώτης πιστωτής, ακόμη και όταν με τη συμφωνία το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι δημόσιες επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης παραιτούνται από προνόμια και εξασφαλίσεις ενοχικής ή εμπράγματης φύσεως καθώς και από ένδικα μέσα ή βοηθήματα. 

Από την κατάθεση της συμφωνίας εξυγίανσης προς επικύρωση και μέχρι την έκδοση απόφασης από το δικαστήριο για την επικύρωση ή μη της συμφωνίας εξυγίανσης υπάρχει αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης για την ικανοποίηση απαιτήσεων που έχουν γεννηθεί μέχρι την έκδοση της απόφασης επί της αίτησης επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης. Η αναστολή δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τέσσερις (4) μήνες Επίσης, αναστέλλεται η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου κατά του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης της συντηρητικής κατάσχεσης και της εγγραφής προσημείωσης υποθήκης, συναινετικής ή κατ’ αντιδικία, απαγορεύεται η διάθεση των ακινήτων και του εξοπλισμού της επιχείρησης του οφειλέτη κλπ. 

Όλες τις απαιτήσεις που έχουν γεννηθεί μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της επικυρωτικής απόφασης του δικαστηρίου.

Πτωχευτική ικανότητα έχουν τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό και πλέον και τα φυσικά πρόσωπα.

Σε πτώχευση κηρύσσεται ο οφειλέτης που βρίσκεται σε παύση πληρωμών, όταν δηλαδή αδυνατεί να εκπληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του κατά τρόπο γενικό και μόνιμο. Ο οφειλέτης βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλει ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του για περίοδο τουλάχιστον έξι (6) μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ.

Ναι, είναι αυτές στις οποίες ο οφειλέτης είναι μικρή επιχείρηση. Στην περίπτωση των φυσικών προσώπων, το κριτήριο που αφορά το ενεργητικό εφαρμόζεται στην περιουσία του προσώπου.

Ο ίδιος ο οφειλέτης, ένας ή περισσότεροι πιστωτές με έννομο συμφέρον (οι οποίοι πρέπει μα εκπροσωπούν το τριάντα τοις εκατό (30%) τουλάχιστον του συνόλου των απαιτήσεων σε βάρος του οφειλέτη, στους οποίους περιλαμβάνονται ενέγγυοι πιστωτές που εκπροσωπούν τουλάχιστον το είκοσι τοις εκατό (20%) των ενέγγυων) και ο εισαγγελέας πρωτοδικών, εφόσον αυτό δικαιολογείται από λόγους δημόσιου συμφέροντος.

Η πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνει το σύνολο της περιουσίας που ανήκει στον οφειλέτη κατά την κήρυξη της πτώχευσης, οπουδήποτε και αν βρίσκεται (η οποία σφραγίζεται και δεν μπορεί να μεταβληθεί). Ο οφειλέτης, φυσικό πρόσωπο απαλλάσσεται πλήρως από κάθε οφειλή προς τους πιστωτές, τριάντα έξι (36) μήνες από την ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης. Ο οφειλέτης δεν απαλλάσσεται από οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά την υποβολή της αίτησης πτώχευσης από δόλο ή βαρεία αμέλεια που προκάλεσε θάνατο ή σωματική βλάβη προσώπου, οφειλές από τα αδικήματα του ν. 4557/2018 και οφειλές διατροφής.

Όχι, η πτώχευση δεν αποτελεί λόγο στέρησης άδειας άσκησης επαγγέλματος. Αυτή είναι ακριβώς και η παροχή της δεύτερης ευκαιρίας, δηλαδή να επανέλθει ο πτωχός στην παραγωγική διαδικασία και απαλλαγμένος από τα χρέη του να δημιουργήσει νέα περιουσία

Από την κήρυξη της πτώχευσης μέχρι την απαλλαγή του οφειλέτη, στην πτωχευτική περιουσία, εκτός από την ακίνητη περιουσία του, ανήκει και το μέρος του ετησίου εισοδήματός του, μετά την αφαίρεση των φόρων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, που υπερβαίνει το ποσό των ετήσιων εύλογων δαπανών διαβίωσης ή του 12πλάσιου του ακατάσχετου, όποιο είναι μεγαλύτερο από τα δύο. Αν υπάρχει διαθέσιμο εισόδημα, τότε ο σύνδικος, υποβάλλει στον εισηγητή, με κοινοποίηση στον οφειλέτη, σχέδιο περιοδικών πληρωμών. Αυτό το σχέδιο πληρωμών αναθεωρείται αν υπάρξει ουσιώδης μεταβολή του εισοδήματος του οφειλέτη προς τα πάνω ή προς τα κάτω (δηλαδή μεταβολή που υπερβαίνει το 35%)

Ναι, όταν έπειτα από αίτηση του οφειλέτη, το πτωχευτικό δικαστήριο διαπιστώσει ότι η πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνει την κύρια κατοικία του οφειλέτη ή/και άλλα πάγια περιουσιακά του στοιχεία που υπερβαίνουν σε αξία το δέκα τοις εκατό (10%) των συνολικών του υποχρεώσεων και η ελάχιστη αξία τους δεν υπολείπεται των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ, αφού πρώτα αφαιρεθούν τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκτηθεί στην διάρκεια των δώδεκα (12) μηνών που προηγούνται της υποβολής της αίτησης πτώχευσης.

Εάν μεταξύ των συζύγων υπάρχει κοινή περιουσία, αυτή θεωρείται ως χωριστή περιουσία.

Στην πτωχευτική περιουσία δεν συμπεριλαμβάνεται η περιουσία που αποκτά ο οφειλέτης μετά την κήρυξη της πτώχευσης.

Από την κήρυξη της πτώχευσης αναστέλλονται αυτοδικαίως όλα τα ατομικά καταδιωκτικά μέτρα των πτωχευτικών πιστωτών κατά του οφειλέτη προς ικανοποίηση ή εκπλήρωση πτωχευτικών τους απαιτήσεων.

Ο σύνδικος διανέμει στους πιστωτές το εκπλειστηρίασμα, καθώς και κάθε ποσό που εισέπραξε κατά οποιονδήποτε τρόπο για λογαριασμό της πτώχευσης, αφού αφαιρέσει ποσά που απαιτούνται για την ικανοποίηση των δικαστικών εξόδων, των εξόδων διοίκησης κλπ, σύμφωνα με πίνακα κατάταξης που συντάσσει και υποβάλλει στον εισηγητή.

Εφαρμόζεται η απλοποιημένη διαδικασία πτώχευσης με αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο για την κήρυξη της πτώχευσης το Ειρηνοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου ο οφειλέτης έχει την κύρια κατοικία του, εφόσον δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα ή την έδρα του εφόσον ασκεί

Η πτώχευση συνοδεύεται από την απαλλαγή οφειλών. Εάν οι οφειλέτες απωλέσουν την περιουσία τους και δεν υποβληθούν ενστάσεις για δόλια πτώχευση ή απόκρυψη στοιχείων από τους πιστωτές αυτό θα γίνεται σε 1 έτος. Αν οι οφειλέτες δε διαθέτουν περιουσία, τότε η απαλλαγή οφειλών πραγματοποιείται σε 3 έτη, διάστημα στο οποίο θα πρέπει ο οφειλέτης  να καταβάλουν το υπόλοιπο του εισοδήματός τους που περισσεύει μετά την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης.

Η πτώχευση αφορά το φυσικό ή το νομικό πρόσωπο που κάνει την αίτηση. Ωστόσο αν η οικονομική κατάσταση του συνοφειλέτη ή του εγγυητή στην οφειλή είναι τέτοια που δε δημιουργεί την αναγκαία εικόνα μόνιμης και γενικής αδυναμίας πληρωμής ή υπάρχουν δυνατότητες ρύθμισης , είναι πιθανό να μην γίνει δεκτή η αίτηση πτώχευσης.  

Αυτοί που πληρούν τα κριτήρια του ν. 4472/2017, και κυρίως χαμηλό ετήσιο εισόδημα και ένα ακίνητο που αποτελεί την κύρια κατοικία του οφειλέτη.

Είναι ένας φορέας που αναλαμβάνει την υποχρέωση απόκτησης κύριας κατοικίας ευάλωτου οφειλέτη, τη μίσθωσή του σε αυτόν, και τη μεταβίβασή του σε αυτόν, υπό κάποιες προϋποθέσεις εφόσον ο οφειλέτης το επιθυμεί στη λήξη της μίσθωσης

Ο ευάλωτος οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτημα μεταβίβασης ή μίσθωσης της κύριας κατοικίας του σε φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης.

Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης προϋποθέτει τη σύμπραξη όλων των συνιδιοκτητών, συμπεριλαμβανομένων των ψιλών κυρίων και επικαρπωτών.

Το τίμημα μεταβίβασης ισούται με την εμπορική αξία του ιδιοκτησιακού δικαιώματος που έχει ο οφειλέτης στην πρώτη κατοικία σύμφωνα με την εκτίμηση πιστοποιημένου εκτιμητή που διορίζει και πληρώνει ο φορέας απόκτησης.

Αφού καταβάλλει το τίμημα μεταβίβασης στον υπάλληλο πλειστηριασμού, αποκτά το ιδιοκτησιακό δικαίωμα του δικαιούχου ελεύθερο από κάθε βάρος ή διεκδίκηση τρίτου.

Η διάρκεια της μίσθωσης ορίζεται σε δώδεκα (12) έτη. Το μίσθωμα ορίζεται με βάση απόδοση που αντιστοιχεί προς το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο που ίσχυε, σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά τον τελευταίο μήνα

Όχι, εκτός από την περίπτωση καθολικής διαδοχής.

Η μίσθωση καταγγέλλεται εφόσον ο μισθωτής είναι δεν έχει καταβάλλει τρία (3) μισθώματα και δεν το πράξει μέσα σε ένα μήνα από την σχετική όχληση. Η καταγγελία της μίσθωσης προκαλεί αυτοδικαίως την κατάργηση του δικαιώματος επαναγοράς.

Εφόσον ο οφειλέτης καταβάλλει το σύνολο των μισθωμάτων για τη διάρκεια της μίσθωσης, μπορεί ο ίδιος ή οι νόμιμοι διάδοχοί του να ασκήσουν το δικαίωμα επαναγοράς.

Ναι, αλλά θα πρέπει να καταβάλει στον φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης την τρέχουσα αξία των μισθωμάτων που οφείλονται μέχρι τη λήξη της μισθωτικής περιόδου.

Ναι, εφόσον πληροί τα κριτήρια του ευάλωτου οφειλέτη του ν.4472/2017. Για όσο χρόνο το λαμβάνει παραιτείται έναντι του Δημοσίου του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου για να διαπιστωθεί αν οι προϋποθέσεις παροχής του επιδόματος συνεχίζουν να ισχύουν. Σε αντίθετη περίπτωση, η αρμόδια υπηρεσία του Δημοσίου θέτει προθεσμία για τη διακοπή της παροχής του επιδόματος.